Yaşar Üniversitesi İletişim Fakültesi akademisyenleri Doç. Dr. Ferah Onat ve Dr. Göker Gülay, 10 YouTube fenomeninin videolarını inceleyerek yoğun etkileşim alıp ilgi görme nedenlerini araştırdı. İzleyicilerin çok izleyip derin bağ kurdukları videoların neredeyse tamamında YouTube ünlülerinin, duygularından söz edip davranışlarıyla gösterdikleri, kişisel deneyimlerinden, geçmişlerinden bahsettikleri, videolarını evlerinde, bahçelerinde veya doğal ortamlarda çektikleri, izleyicilerle doğrudan bir göz teması kurup konuşmalarına gündelik bir sohbete başlar gibi başlayarak hal hatır sordukları tespit edildi.
İnternet videosu izlemek, günümüzde televizyon izlemek hatta ondan daha yaygın bir durumda. Özellikle son yıllarda, video paylaşım sitelerinden YouTube’da yüksek takipçi ve izleyici sayılarına ulaşan kullanıcıların, izleyicilerle olan etkileşimleri televizyondaki ünlülerle yarışır hatta onları geçer hale geldi. YouTube, 1.47 milyarı aşan izleyici sayısı, her dakika yüklenen 400 saatlik video, her ay izlenen 6 milyar saat video ile ortalama 18-49 yaş aralığındaki 10 kişiden 8’inin izlediği, kendi fenomenlerini ortaya çıkaran bir mecra.
10 YOUTUBE ÜNLÜSÜNÜN 85 VİDEOSU İNCELENDİ
Yaşar Üniversitesi İletişim Fakültesi Halkla ilişkiler ve Reklamcılık Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ferah Onat ve Öğretim Görevlisi Dr. Göker Gülay, çok izlenen YouTube videolarında, izleyicilerin derin bağ kurdukları bu videoların nasıl özellikler taşıdığını ortaya çıkarmak için araştırma yaptı. Araştırma ile bu videolardaki parasosyal etkileşim öğelerinin belirlenmesi, sınıflandırılması ve ne kadar sıklıkla kullanıldığının ortaya çıkarılması hedeflendi. Bu kapsamda Türkiye’deki, en az 100 bin takipçiye sahip ve son 1 yıl içinde en az 20 içerik paylaşmış 10 YouTube kanalındaki 85 video incelendi. Seyahat, Makyaj – güzellik – moda, Nasıl yapılır/hobi, Ürün inceleme, Bilim/teknoloji, Sohbet, Aile – çocuk kategorilerinde Enes Batur, Orkun Işıtmak, Uras Benlioğlu, Merve Özkaynak, Danla Bilic, Meryem Can, Duygu Özaslan, Duygu Köseoğlu, Gurbetçi Aile ve İlkay Zaman YouTube kanalları ele alındı.
İZLEYİCİLERLE NASIL ETKİLEŞİM KURUYORLAR
Araştırma hakkında bilgi veren Doç. Dr. Ferah Onat, “YouTube ünlüsü olarak adlandırılan dijital içerik üreticilerini ele alan bu araştırmada, ünlülerin izleyicileri ile kurdukları parasosyal etkileşimi neden ve nasıl oluşturmaya çalıştıklarını tespit etmeye çalıştık. Araştırma kapsamında en çok izlenen sekiz ve paylaşımlarıyla farklılık yaratan iki YouTube ünlüsünün videoları parasosyal etkileşim unsurları açısından analiz edildi. Diğer bir deyişle, izleyicilerin çok izlediği, derin bağ kurdukları tipteki videoların nasıl özellikler taşıdığını ortaya çıkarmak için uğraştık” dedi.
GÖZ TEMASI, GÜNDELİK DİL VE DUYGULARIN DIŞA VURUMU ETKİLİ
Araştırma sonuçlarından örnekler veren Dr. Göker Gülay, “Örneğin bir YouTube ünlüsünün, videolarında kişisel deneyimlerinden, geçmişinden bahsetmesi, duygularını dışa vurması gibi şeyler izleyici ile olan etkileşimlerini ve bağlarını çok arttıran bir durum. İzleyicilerin çok izleyip derin bağ kurdukları videoların neredeyse tamamında, YouTube ünlülerinin yüzde 95,3 oranında duygularından söz ettikleri, bunları sözel, davranışsal ya da her iki biçimde birden dışa vurdukları gözlendi. Bulgularımızda, videoların yüzde 96,5’inde izleyiciler ile doğrudan bir göz teması kurulduğu görülüyor. Yüzde 92,9 oranla konuşmalara gündelik bir sohbete başlar gibi başlanıyor, hal hatır soruluyor. En yüksek oranda kullanımın duygu paylaşımı, göz teması ve günlük dil gibi unsurların olması, YouTube ünlüleriyle yüz yüze konuşuyormuşçasına etkileşime girmeyi kolaylaştıran, destekleyen ve izleyicide bağımlılık haline getiren en önemli davranışlar olarak ortaya çıktı” diye konuştu.
ÇEKİM İÇİN DOĞAL VE GÜNDELİK MEKANLAR TERCİH EDİLİYOR
Videonun çekildiği yerin, dekorun doğal ve gerçekçi olmasının; örneğin, videoyu çeken kişinin kendi evinden, yaşam alanından bir kesit içermesi samimiyet hissini arttırdığı için parasosyal etkileşimi de yükselttiğini ifade eden Dr. Gülay, “Videoların yüzde 83,5’i videoyu çeken kişinin evinde, bahçesinde veya yaşadığı bölgeye çok yakın mekanlarda çekilmiş. Diğer yandan videoları izleyen kişilerin önerilerine, fikirlerine ve eleştirilerine değer verildiğinin hissettirilmesi videoların etkileşim düzeyini oldukça arttıran bir başka faktör. Sonuç olarak; izleyicinin kendini rahat hissedeceği, kendisiyle yüz yüze iletişimin tüm özelliklerini kullanarak iletişim kuran, keyif aldığı müzikler kullanan YouTube ünlülerinin, parasosyal etkileşim öğelerini etkin biçimde kullandıkları görülüyor. Bu da videoların izlenme, yorum vb. sayılarına olumlu olarak yansıyor” dedi.
In the study conducted by Assoc. Prof. Ferah Onat and Lecturer Göker Gülay, a total number of 85 videos were analyzed on the top 10 YouTube channels that have posted at least 20 content within the last year and that have a minimum number of 100 thousand followers. Enes Batur, Orkun Işıtmak, Uras Benlioğlu, Merve Özkaynak, Danla Bilic, Meryem Can, Duygu Özaslan, Duygu Köseoğlu, Gurbetçi Aile and İlkay Zaman – YouTubers that post videos on travelling, make-up, beauty, fashion, DIY/hobbies, product reviewing, science&technology, chitchatting, and family&children – were analyzed.
It was observed that, in almost all of the videos, the popular YouTubers talk about their feelings, personal experiences, past, as well as that they shoot their videos in their own houses and gardens or in a natural setting, and that they start their videos with daily conversations by asking after their viewers, and keep eye contact throughout the videos.
HOW THEY INTERACT WITH VIEWERS
To give information about the research, Assoc. Prof. Onat said, “In our study that focuses on digital content producers who are called YouTubers, our aim is to understand how and why they create a parasocial interaction with their audience, and to find out the characteristics of the most viewed videos, as well as the ones that have established a deep bond with viewers.”
EYE CONTACT, DAILY LANGUAGE AND REFLECTION OF FEELINGS MATTER
To give examples of results from the study, Gülay said, “Famous YouTubers talk about their feelings at a rate of 95.3% by revealing them verbally and non-verbally or in both ways. Our findings show that, in 96.5% of the videos, YouTubers keep direct eye contact with their viewers. In 92.9% of the videos, they start with daily conversations by asking after their viewers. The study concludes that expressing feelings, keeping eye contact and daily language use are observed to account for the highest percentages in the videos, which allows YouTubers to better communicate with their audience as if they were talking face to face, and that these behaviors are the most important in attracting more fans.”
NATURAL AND DAILY SETTINGS FOR VIDEO SHOOTING
“83.5% of the videos are shot in YouTubers’ own houses and gardens or in a setting close to where they are living. There is, however, another factor that boosts level of interaction in the videos, which is to evoke a feeling that the viewers’ opinions and suggestions are taken seriously. In conclusion, popular YouTubers are using parasocial interaction elements quite effectively by making the most of what one-to-one communication requires to communicate with them and to make them feel comfortable while also making use of pieces of music that they enjoy. All of these factors have constructive influence on numbers of view and of comment that such videos accomplish,” said Gülay.