Yaşar Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü mezunu Can Yıldız’ın, otizmli kuzeni Umut’un kelimeleri anne babalarının sesinden, sevdikleri oyuncaklarla oynarken daha rahat öğrenmesi için ortaya çıkardığı ürün Tolkido, ödüller almaya devam ediyor. Turkcell’in kitlesel fonlama platformu Arıkovanı’nda da destek bekleyen Tolkido, son olarak Genç Liderler ve Girişimciler (JCI) Derneği Türkiye’nin Altın Fikirler Akademisi girişimcilik yarışmasında ödül kazanan 5 projeden biri olurken QNB Finansbank’ın düzenlediği Geleceğin Patronları isimli girişimcilik yarışmasında da banka özel ödülünü aldı.
KUZENİ UMUT’TAN YOLA ÇIKTI
Yaklaşık 1,5 yıl önce Yaşar Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü öğrencisi Can yıldız, kuzeni Umut’a otizm teşhisi konulduktan sonra bu alanda araştırmalara başladı. Umut’un, yaşadığı iletişim problemini aşması ve yeni kelimeler öğrenmesi için kullandığı eğitim kartlarını kişiselleştirilebilir ve seslendirilebilir hale getirdi. Projeyi önce sınıf arkadaşı Emre Danışan ardından da Bilgisayar Mühendisliği Bölümü öğrencisi Kağan Karadoğan ile geliştiren Can Yıldız, katıldığı çeşitli girişimcilik yarışmalarında ödüller kazandı. Projelerini, Yaşar Üniversitesi Minerva Kuluçka Merkezindeki ofislerinde hayata geçiren gençler, ayrıca, üniversite tarafından Bilimsel Araştırma Projesi kapsamında desteklendi. 1 yıl süren ve Doç. Dr. Süleyman Ünlütürk danışmanlığında yürütülen proje süresince 50 adet prototip oyuncak üretilerek Türkiye çapında ücretsiz olarak özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerine gönderilerek 6 ay süre boyunca kullanıldı.
TOLKİDO NASIL ÇALIŞIYOR?
2018 yılının başında İstanbul şubelerinin yanında Ankara’da da bir şube açmayı planladıklarını belirten Can Yıldız, pelüş oyuncakların yanı sıra eldiven gibi gereçleri kullanarak yeni tasarımlar üzerinde çalıştıklarını da ifade etti. Yıldız, Tolkido’nun çalışma prensibini de şöyle anlattı:
“Otizmli çocuklar, beyin ve sinir sisteminin farklı yapısı ya da işleyişi nedeniyle iletişim problemi ve konuşma konusunda çeşitli zorluklarla karşı karşıya kalıyor. Bu durum hem çocuklar hem de aileler için sıkıntılara yol açabiliyor. Günümüzde otizmle mücadele etmenin tek yolu eğitimden geçiyor, ancak otizmli çocukların ne yazık ki çok azı okullarda eğitim alabiliyor ve bu alana özel yeterli eğitim materyali de bulunmuyor. Otizmden etkilenme seviyesi ve problemlerin görülme şekli de her bireyde büyük farklılıklar gösterdiği için her çocuğun kendine özel hazırlanmış bir eğitime ve kişiselleştirilebilir eğitim materyallerine ihtiyaçları bulunuyor. Kartların üzerindeki görseller aile veya öğretmen tarafından hazırlanıp içerdiği ses kayıtları bilgisayar aracılığıyla oyuncağa kaydediliyor. Kartların seslendirilmesinde ailenin ya da öğretmenin sesinin kullanılması da çocuk ve oyuncak arasında sıkı bir bağ kurmasına neden oluyor. Çocuk kartı oyuncağa yaklaştırdığında anne veya babasının sesinden, yemek, tuvalet, kedi, köpek gibi kelimelerin okunuşlarını duyabiliyor. Üzerindeki kelime veya cümleler öğrenildiğinde, kartlar defalarca değiştirilip yeniden kullanılabilir hale geliyor. Bu sayede, yeni kart setleri satın almak zorunda kalınmıyor”
(Soldan : Kağan Karadoğan -Can Yıldız)
BİRÇOK ÖDÜL KAZANDILAR
Görülme sıklığı 68’de 1’e kadar yükselen ve Türkiye’deki 350 binden fazla otizmli çocuğun iletişim problemine yardımcı olmak için yola çıktıklarını belirten Can Yıldız, “Minerva’da toplam 1.5 sene kuluçkada kaldık ve geçen Ağustos’ta ayrıldık. Sonrasında KOSGEB Ar-Ge İnovasyon desteği almaya hak kazanarak Ege Üniversitesi bünyesindeki Ege Teknoparka geçtik ve Tolkido ismiyle faaliyetlerimizi gerçekleştiriyoruz. Geçen süreçte, projemizle bir start-up yarışmasında birincilik ödülü kazandık, İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsünde düzenlenen Inno Campus adlı girişim hızlandırıcı programa kabul edilip mezun olduk, uluslararası başvuru alan ve aralarından 15 girişimin kabul aldığı ve Ekim’de Portekiz’de düzenlenen Erasmus girişimcilik eğitimine katıldık, ardından QNB Finansbank’ın düzenlediği Geleceğin Patronları isimli girişimcilik yarışmasında Banka Özel ödülünü aldık. Banka, Minik Eller Büyük Hayaller sosyal sorumluluk projesi kapsamında bize para ödülü ve çeşitli ödüller sundu. Son olarak da geçen ay Genç Liderler ve Girişimciler (JCI) Derneği Türkiye’nin Altın Fikirler Akademisi ulusal girişimcilik yarışmasında ödül kazanan 5 projeden biri olmayı başardık. Birçok dernek ve vakıfla görüşmelerimiz sürerken ayrıca, Tolkido, Turkcell’in genç girişimcileri desteklediği kitlesel fonlama platformu Arıkovanı’nda da fonlamaya açıldı. Bu projeyi büyütüp yine otizmliler için geliştirdiğimiz diğer projelerimizi hayata geçirmek için destek bekliyoruz. Bu destek sonrasında seri üretime geçerek Şubat ayında Tolkido’yu aile ve özel eğitim merkezlerine teslim etmeye başlamayı planlıyoruz” diye konuştu.
A product that is waiting for donations on Turkcell’s crowd funding platform Arıkovanı, Tolkido has recently become one of the five projects that were awarded at JCI Turkey Golden Ideas Academy. The project was also found worthy of a special bank award at QNB Finansbank’s entrepreneurship competition, Bosses of the Future.
INSPIRED BY AND FOR HIS COUSIN
About one and a half years ago, after his cousin Umut was diagnosed with autism, Yıldız began to make researches in the field. Yıldız made use of the flash cards that his cousin uses to overcome his communication problems and to learn new words, and developed personalized and talking versions of these flash cards. Having developed the project initially with his classmate Emre Danışan, and then with another student from the Department of Computer Engineering, Kağan Karadoğan, Yıldız won various awards at the entrepreneurship competitions that he took part in. Having taken the first steps to put the project into practice at Yaşar University’s Minerva Incubation Center, the young researchers have been supported by the university that recognized the Tolkido project as a Scientific Research Project. As part of the 1-year-long project that was advised by Assoc. Prof. Süleyman Ünlütürk, fifty different prototypes of toys were produced and sent to private education and rehabilitation centers across Turkey to test these prototypes for a period of six months.
HOW IT WORKS
To explain how Tolkido works, Yıldız said:
“As the level of autism and how problems manifest themselves vary majorly depending on the person, each child needs a tailored education and personalized education materials. The images on cards are prepared by the family itself or by a teacher, and the relevant voice recordings are recorded onto the toys via computer. Using the voice of a family member or a teacher allows children to connect with the toy more efficiently. When children bring a flash card closer to a toy, they hear such words as food, toilet, cat, and dog in their parents’ voices. These cards can be reused after the old words or old sentences that the child has learnt are replaced with new ones. In this way, there is no need to buy new sets of flash cards again and again.”