Yaşar Üniversitesi ve Ege Üniversitesi’nden bilim adamları, hazırladıkları proe ile kanalizasyon suları ısısından faydalanma yöntemi geliştirdi.
Kanalizasyondaki suların ısısı özel cihazlarla alınacak. Mevsime göre az bir enerjiyle düşürülecek ya da artırılacak olan ısı; klima, sera, konut gibi yerlerde kullanılabilecek
Bugüne kadar görev aldığı 3 farklı projeyle ses getiren Yaşar Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Enerji Sistemleri Mühendisliği Bölümü, yepyeni bir projeye daha başlıyor. Bölüm Başkanı Prof. Dr. Arif Hepbaşlı’nın yürüteceği projeyle kanalizasyon ve atık sulardan düşük maliyetle enerji üretilecek. Üretilecek enerjiden özellikle binalar, konutlar, seralar gibi alanlarda ısıtma-soğutma ve sıcak su gibi ihtiyaçlar karşılanacak.
TÜBİTAK’TAN DESTEK
Prof. Dr. Hepbaşlı, TÜBİTAK’tan ilk etapta 280 bin lira destek almaya hak krazanan proje kapsamında laboratuvar ortamında test amaçlı bir prototip geliştirileceğini söyledi, şu bilgileri verdi: “Proje Türkiye’de bir ilk. Bilimsel inceleme ve araştırma yöntemleri açısından dünyada da bir ilk. Sistem kabaca şöyle çalışacak: Dışarıdaki hava mevsimlere ve günün saatlerine göre değişiyor. Oysa dev borulardaki atık su dışarıdaki kadar değişiklik göstermiyor. Örneğin Çiğli’de kışın kanalizasyondaki su sıcaklığı 14 derece, dışarıda ise 9 derece. Yazın ise kanalizasyondaki su 28-29, dışarıda ise 35-36 derece. Yani kışın dışarıdaki havadan daha sıcak, yazın ise dışarıdaki havadan daha soğuk bir ısı kaynağı ortaya çıkıyor. Biz projemizde atık suları kullanmak istiyoruz. Örneğin, 10-12 derece sıcaklıktaki atık sudan, ısı pompası adı verilen sıcaklık değiştirici özel cihazlar aracılığıyla ısıyı alacağız. Ve kullanacağımız amaca ve yere göre yükselteceğiz ya da düşüreceğiz. Isı pompası, dışarıdan enerji verilmesi ile düşük sıcaklıktaki bir ortamdan aldığı ısıyı, yüksek sıcaklıktaki ortama veren bir makinedir. Kışın ısıtma maksadı ile kullanılan ısı pompası, yazın da soğutma için kullanılabilir.”
AZ ENERJİ, ÇOK İŞ
Yurtdışında içme suyu veya atık suların geçtiği boruların özel olarak seçildiğini ifade eden Hepbaşlı, sistemde kullanılacak borular için de çalışmalar yapacaklarını kaydetti. Hepbaşlı, şöyle dedi: “Bu arada su sıcaklığını yükseltmek veya düşürmek amacıyla kullandığımız cihazların elektrik enerjisinin mümkün olan en çok kısmını da, sisteme entegre edeceğimiz güneş panellerinden üretmeyi planlıyoruz. Bizim sistemimiz güneş enerjisi ile destekleniyor ve enerji verimliliğini artırıyor. Böylece az enerji ile çok sıcaklık ya da soğukluk elde edeceğiz. Sistemi öncelikle laboratuvar ölçeğinde yapacağız. Sonr belediyelerle görüşerek gündelik yaşamda kullanılacak bir bölgede, binada uygulamasını yapacağız. Daha ileride özellikle arıtma tesislerinde bu sistem kullanılabilir.” Bu sistemlerin 1980’lerde Çin’de, Norveç’te kullanılmaya başladığını söyleyen Hepbaşlı, projede Ege Üniversitesi’nden Doç. Dr. Hüseyin Günerhan, Dr. Orhan Eker, Yaşar Üniversitesi’nden Yrd. Doç. Dr. Emre Bıyık’ın yanı sıra iki araştırma görevlisinin de yer alacağını sözlerine ekledi.
SABAH-Soner Çağlar