Yaşar Üniversitesi Mimarlık Fakültesi İç Mimarlık ve Çevre Tasarımı Bölümü öğretim üyeleri, uzun saatler boyunca, yoğun bir tempoda çalışmak durumunda olan sağlık personeli için kaliteli çalışma ve dinlenme alanları önermek için Urla, Çeşme, Tire devlet hastaneleri ve Tepecik Eğitim Araştırma Hastanesi Bornova Ek Hizmet Merkezi işbirliğiyle bir bilimsel araştırma projesi gerçekleştirdi.
Yaşar Üniversitesi tarafından Bilimsel Araştırma Projesi kapsamında desteklenen projede, 49’u doktor, 127’si hemşire olmak üzere toplam 176 sağlık çalışanı ile anket çalışması yapılırken ayrıca, 20 çalışan ile de derinlemesine mülakat gerçekleştirildi. Proje süresince elde edilen veriler ışığında; gelecekte yapılacak tasarımlar için rehber niteliği taşıyan bir tasarım önerisi kitapçığı, hastane personelinin çalışma, dinlenme ortamları için beklentilerini dile getirdikleri bilgilendirme filmi ve herkesin kullanımına açık bir web sitesi tasarlandı. Çalışma sonuçları, Atina’da düzenlenen 7. Uluslararası Mimarlık Sempozyumunda da paylaşıldı.
Projenin Koordinatörü İç Mimarlık ve Çevre Tasarımı Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Çiğdem Çetin, iç mekanları iyi tasarlanmış sağlık yapılarının, personel ve hastalar üzerinde olumlu ve iyileştirici etkilerinin olduğunu, konunun kapsamlı bir biçimde ele alınması için bu çalışmayı gerçekleştirdiklerini söyledi. Çetin, kanıta dayalı ve kullanıcı odaklı tasarım anlayışı doğrultusunda elde ettikleri verilerin, gelecekte kent ve ülke ölçeğindeki hastane iç mekan tasarımı çalışmalarına katkıda bulunup topluma yarar sağlamasını beklediklerini ifade etti.
DAHA SAĞLIKLI TASARIMLAR İÇİN
Proje Koordinatörü Yrd. Doç. Dr. Çiğdem Çetin’in yanı sıra İç Mimarlık ve Çevre Tasarımı Bölüm Başkanı Doç. Dr. Zeynep Tuna Ultav ile Doç. Dr. Gülnur Ballice’nin araştırmacı olarak yer aldığı projeye, birçok akademisyen danışmanlık yaparken birçok öğrenci de çalışmalarıyla destek verdi.
Çiğdem Çetin, “Yalnızca bu projede değil, Prof. Dr. Sevil Sarıyıldız önderliğinde 2015 yılında kurulan Yaşar Üniversitesi Sağlık Yapıları (YÜSAY) Araştırma Grubu, o tarihten bu yana, Mimarlık Fakültesi bünyesinde Türkiye’deki sağlık iç mekanlarında kullanıcıların yaşadıkları fiziksel, sosyal ve psikolojik sorunları saptamak, bu mekanlardaki kullanıcı memnuniyetini arttırmaya yönelik çözüm önerileri sunmak amacıyla bugüne kadar benzer çalışmalara imza attı” dedi.
RENKLER VE ZEMİN MALZEMESİNDEN MEMNUNLAR
Genel olarak bakıldığında; ankete katılanların hastanelerde kullanılan renklerden ve zemin malzemesinden memnun olduklarını, doktorların ise çalışma alanlarında gürültü kontrolünden memnun olmadıklarını belirttiklerini söyleyen Yrd. Doç. Dr. Çiğdem Çetin, sonuçları şöyle özetledi:
– RENK KULLANIMI
Renk kullanımı, mekansal memnuniyeti etkileyen bir faktör. Renklerin doğru kullanılması hemşire, doktor ve hasta için çok önemli. Anket sonuçlarına göre, daha çok açık renkler ve doygunluğu düşük renklerin tercih edildiğini görülüyor. Çocuklarla ilgili bölümlerde ise canlı renkler tercih ediliyor. Dinlenme alanlarında, renklerin ferah ve dinlendirici olması isteniyor.
– YER KAPLAMALARI
Zemin malzemesi ile ilgili olarak doktor ve hemşirelerin yaklaşık yüzde 90’a yakını çalışma ve dinlenme alanlarının zemininde kolay temizlenen, kaymaz ve anti bakteriyel malzeme kullanılması gerektiği konusunda hemfikir. Yemekhane zemin malzemesi için en önemli özellik olarak yaklaşık yüzde 75 oranında ‘kolay temizlenebilme’ özelliği belirtilmiş.
– MOBİLYA
Katılımcıların büyük bir çoğunluğu, çalışma ve dinlenme alanları ile yemekhanelerdeki mobilyaların döşeme malzemesinin dokulu, desenli, parlak olması yerine “yalın” olması gerektiğini belirtiyor. Mobilya malzeme örnekleri gösterildiğinde ise öncelikli tercihleri açık renkli doğal ahşap tonları oluyor. Ayrıca, poliklinik odalarının branşa uygun, hasta mahremiyetini hastaya eşlik edenlere karşı da koruyabilme özelliğine sahip olması, doktor ve hemşire dinlenme alanları içinde sadece kendi kullanımlarında olan tuvalet olması gerektiği belirtiliyor.
– AYDINLATMA
Doktorların ve hemşirelerin neredeyse tamamı, çalışma, dinlenme ve yemekhane alanlarında aydınlatmanın kendileri için çok önemli olduğunu belirtiyor. Çalışma ve dinlenme alanlarında doğal aydınlatma ve dolayısıyla doğal havalandırmanın önemli olduğu, mutlaka bu mekanların doğal ışık alması gerektiği ifade ediliyor.
-AKUSTİK
Doktor ve hemşireler, gürültü kontrolüne en çok dinlenme alanlarında önem veriyor, gürültü kontrolünün kendileri için çok önemli olduğunu belirtiyor. Odalar arası ses izolasyonunun mahremiyet açısından da çok önemli olduğu, mutlaka bu alanların ayırıcı duvarlarında doğru izolasyon yapılması gerektiği belirtiliyor.
-DOĞA ELEMANLARI
Doğaya ait parametrelerin çalışma ortamlarındaki streslerini azalttığını söyleyen doktor ve hemşireler (yüzde 90’ın üzerinde) özellikle doğa seslerini dinleme, doğaya ait kokuları duyma, doğal ışık ve havalandırmanın, streslerini azaltmada çok etkin olduğunu belirtiyor.
According to a study conducted by Yaşar University Department of Interior Architecture and Environmental Design, healthcare staff want healthy designs for their working environment.
Scholars from the Faculty of Architecture’s Department of Interior Architecture and Environmental Design carried out a scientific research project to make suggestions on how to facilitate quality working and resting areas for healthcare staff to ease the burden of long working hours and intensive work tempo.
Conducted in collaboration with the state hospitals in Urla, Çeşme and Tire, as well as with Tepecik Training and Research Hospital’s branch in Bornova, and supported by Yaşar University as a Scientific Research Project, the study asked 176 health professionals, including 49 physicians and 127 nurses, to respond to a survey. Researchers also held in-depth interviews with 20 other members of healthcare staff. In the light of the data obtained during the project, to make suggestions on designs of healthcare spaces, a booklet of guidelines was created for future designs. Among the outputs of the research were also a public web page and a movie where hospital staff expressed their expectations of the working and resting areas at hospitals. Results from the study were shared at the 7th International Architecture Symposium in Athens, Greece.
CURATIVE EFFECT
Project Coordinator Asst. Prof. Çiğdem Çetin, scholar at the Department of Interior Architecture and Environmental Design, noted that well-designed interior spaces for hospitals have positive and curative effects on healthcare staff and patients, and that their intention was to carry out a comprehensive research to approach this issue. Çetin also added that the evidence-based and user-oriented design principles set in accordance with the research data will be useful for future designs of citywide and nationwide hospitals’ interior spaces, thereby being of benefit to the society too.
FOR HEALTHIER DESIGNS
In addition to Project Coordinator Asst. Prof. Çiğdem Çetin, among the project researchers were Assoc. Prof. Zeynep Tuna Ultav, Head of the Department of Interior Architecture and Environmental, and Assoc. Prof. Gülnur Ballice. Consulted by many other scholars as well, the research was also supported by students who contributed to the project with their own work. “This project is not the only one studying this issue. There are various other projects previously run by the Healthcare Buildings Research Group that Yaşar University assembled in 2015 under the leadership of Prof. Sevil Sarıyıldız. Since then, similar studies have been carried out by this group of researchers within the Faculty of Architecture to determine the physical, social and psychological problems that healthcare staff face due to unsuitable designs of the hospitals in Turkey, and to offer solutions to improve user satisfaction in these buildings,” said Çetin.