Türkiye, patentte dünyada önlerde

Yaşar Üniversitesi Bilgi ve Teknoloji Transfer Ofisi tarafından Türk Patent ve Marka Kurumu iş birliğiyle “Yazılım Tabanlı Buluşların Patentle Korunması” konulu  çalıştay düzenlendi. Açılışta konuşan Türk Patent ve Marka Kurumu Başkanı Prof. Dr. Habip Asan, “2020 Aralık ayında yayınlanan Dünya Fikri Mülkiyet Raporu’na göre; Türkiye, sınai mülkiyet başvurularında dünyada 10. sırada. Ulusal patent başvurularında 14. marka başvurularında 8. sırada ve tasarım başvurularında ise dünyada 6. sırada” diyerek yıllara göre patent başvurularının yüzde 10’dan fazlasının üniversitelerden yapıldığını söyledi.

 Yazılım Tabanlı Buluşların Patentle Korunması konulu çalıştay Yaşar Üniversitesi Araştırma ve Yenilikçilikten Sorumlu Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Levent Kandiller moderatörlüğünde gerçekleştirildi. Yaşar Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Cemali Dinçer ile Türk Patent ve Marka Kurumu Başkanı Prof. Dr. Habip Asan’ın açılış konuşmalarını gerçekleştirdiği çalıştaya, akademisyenler ve sektör temsilcileri katıldı. Teknik çözüm bekleyen sorunlara ışık tutacak araştırmalar yapmanın üniversitelerin temel görevlerinden olduğunu vurgulayan Rektör Prof. Dr. Cemali Dinçer, “Üniversitelerin araştırma faaliyetleri kadar bu faaliyetlerinin sonuçlarının topluma yayılması ve ekonomik yaşama kazandırılması, dolayısıyla patentlenebilmesi son derece önemli. Sınai Mülkiyet Kanunu ile buluşlarının patentlenmesinde öğretim elemanlarının şahsi çabaları yerine üniversitelerin bu konuda aktif rol oynaması benimsenmiştir. Biz de Yaşar Üniversitesi olarak bilgi üreterek dünya ile yarışan üniversiteler arasına girmeyi hedefliyoruz. Bu amaçla Üniversitemizde gerçekleştirilen buluşların patentlenebilmesini sağlamak için pek çok çalışma yapıyoruz” diyerek bu alanda yapılanları anlattı.

Yaşar Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Cemali Dinçer

Rektör Prof. Dr. Dinçer, “Üniversitemizde yapılan ve aynı zamanda üniversite-sanayi iş birliğinden doğan araştırmaların sonucu olarak ortaya çıkan yenilikler için patent başvurularını da artırmayı hedefliyoruz. Üniversite ve özel sektörün birlikte çalışmasıyla ortaya çıkan buluşların ticarileşmesinin de ayrıca daha kolay olacağına inanıyoruz. Üniversitemizin kuvvetli olduğu alanlardan olan yazılım ve bilgisayar tabanlı araştırma konularının patentle korunması, öncelikle hedeflerimizden biri. Bu kapsamda Türk Patent ve Marka Kurumu desteğiyle yaptığımız bu çalıştay çok faydalı olacaktır” dedi.

Türk Patent ve Marka Kurumu Başkanı Prof. Dr. Habip Asan

10 yılda sınai mülkiyet alanında dünyaya paralel çok önemli gelişmeler yaşandığını ifade eden Türk Patent ve Marka Kurumu Başkanı Prof. Dr. Habip Asan, “2020 Aralık ayında yayınlanan Dünya Fikri Mülkiyet Raporu’na göre; Türkiye, sınai mülkiyet başvurularında dünyada 10. sırada. Ulusal patent başvurularında 14. marka başvurularında 8. sırada ve tasarım başvurularında ise dünyada 6. sırada. Bizim ölçeğimizdeki birçok ülkeden sıralamada daha önceyiz. Ama bu hiç kuşkusuz Türkiye’nin sınai mülkiyetten yarattığı katma değeri göstermiyor. Bu anlamda daha gerideyiz, ama önemli bir farkındalığın oluştuğunu gösteriyor. Üniversitelerimize gelecek olursak Türkiye’de yapılan başvuruların, yerli başvuruların, geçen yıl 8 bin 200 patent başvurusu, 3 bin 500 üzerinde faydalı model başvurusu yapıldı. Bunların, patent başvurularının yaklaşık yüzde 10’unun üniversitelerimizden yapıldığını görüyoruz. Yıllara göre oran yüzde 10 -15 arasında bu da bize üniversitelerde başlayan bir patent yarışı olduğunu gösteriyor. Yine ticarileşmeyle ilgili olarak da güzel haberler almaya başladık birçok üniversitemizden. Ben her zaman şunu söylüyorum, ne zaman Türkiye’de bir üniversitemiz, bir akademisyen, geliştirmiş olduğu ya da aldığı bir incelemeli patenti şu kadar milyon dolara bir uluslararası veya yerli firmaya lisansladığı veya sattığı zaman, ben asıl yarışın o zaman başlayacağını düşünüyorum. Bununla ilgili olarak aslında birçok üniversitemizden birçok güzel haber gelmeye başladı. Bu tür etkinlikler umarım bu tip sonuçlara vesile olur” diye konuştu.

2010 yılında Avrupa Patent organizasyonu ile başlattıkları Türkiye üniversitelerinde sınai mülkiyet bilgisinin yaygınlaştırılması projeden de bahseden Prof. Dr. Asan, üniversitelerde yapılan bu çalışmaların son derece önemli olduğunu düşündüğünü belirterek, “Özellikle bugün seçilen konu önemli. Yazılımların ve iş metotlarının patentlenmesi önemli. Yine üniversitenizde fikri mülkiyet hukuku alanında çalışan akademisyenlerin olması da daha sağlıklı bir fikri mülkiyet sisteminin kurulması açısından önemli. Üniversitenizde bulunan yazılım, bilgisayar mühendislikleri ve diğer mühendisliklerle birlikte bu konunun stratejik bir konu olduğunu düşünüyorum” dedi.

Çalıştayın ikinci bölümünde ise Yaşar Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Sevilay Uzunallı, “Patent Hakkı ve Ülkesellik İlkesi” başlıklı sunumuyla katılımcılara fikri mülkiyet hukuku ve patent hakkı konusunda bilgi verdi. Türk Patent ve Marka Uzmanı Bayram Başdaşı da “Bilgisayar Tabanlı Buluşların ve İş Metotlarının Patentlenebilirliği: Dünyadaki Uygulamalar ve Ülkemizdeki Durum” başlıklı sunumuyla konu hakkında bilgiler vererek dünyada ve ülkemizdeki uygulamaları anlattı.