Yaşar Üniversitesi İç Mimarlık ve Çevre Tasarımı Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Gülnur Ballice, bizi eve kapatan COVİD-19 salgınının, evlerimizdeki normal koşullarda çok da üzerinde durmadığımız birçok aksaklığı bizlere hatırlattığını söyledi. Evlerinden çıkamayan insanları sokakla ve dış hayatla bağlayan eşikler olan balkonların öneminin daha fazla ortaya çıktığını belirten Balllice, “Ayrıca, esneklik ve mahremiyet ön plana çıktı. Evlerimizin ve mobilyalarımızın ihtiyaçlara göre adapte edilerek çok amaçlı, esnek ve dönüşebilir olmasının önemi de daha iyi anlaşıldı” dedi.
Yaşar Üniversitesi Mimarlık Fakültesi İç Mimarlık ve Çevre Tasarımı Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Gülnur Ballice, COVİD – 19 salgınının; yaşam biçimimizi, dolayısıyla da tüm zamanımızı geçirdiğimiz evlerimizi, yeniden kurgulamamız gerektiğini bizlere hatırlattığını söyledi. Doç. Dr. Ballice, kent merkezlerindeki yoğun apartman dokusunun birdenbire farklılaşamayacağı ya da buralarda yaşayanların daha sakin yerleşimlere taşınmasının kısa bir zaman diliminde olamayacağı için mevcut durumun insan ihtiyaçlarına göre değişiminin nasıl gerçekleşebileceğine odaklanmak gerektiğini ifade etti. Salgın sürecinde, “Doğaya kolay erişim, yeşil alan, gün ışığı, temiz hava, sosyal mesafe, az temas, mahremiyet” kavramlarının öneminin daha fazla hissedildiğini belirten Ballice, “İnsanlar bu süreçte; kendi kendine yetebilen ve tercihen yürüme mesafesinde erişilebilen kaynakları tercih etmekte ve onlara daha çok güvenmekte. Kendi su kuyuları veya depoları bulunan siteler, güneş enerjisi ile ısınan evler ile kendi enerjisini üreten yapılar bunlara örnek olarak verilebilir. Mümkün olduğu kadar yemeklerini de evde yapmakta. Bu değişim aslında bizlere evlerde mutfak ve depolama alanlarının varlığının ve kalitesinin önemini bir kez daha gösterdi. Müstakil evler, insanlara daha cazip gelmeye başladı ve kişiler yatırımlarını bu yapılara yapmayı planlamakta” dedi.
ESNEK VE DÖNÜŞEBİLEN MEKANLARIN ÖNEMİ ANLAŞILDI
Tüm aile bireylerinin bir arada evlerinde vakit geçirmeye başlamasıyla birlikte konutlar için “Esneklik-mahremiyet” kavramlarının öneminin ortaya çıktığını vurgulayan Doç. Dr. Ballice, “Kişilerin aynı ortamda birbirinden bağımsız aktiviteler yapma ihtiyacı, birtakım gereksinimleri de beraberinde getirdi. Yetişkinlerin iş yerlerini, öğrencilerin eğitim ortamlarını ve çocukların oyun alanlarını ev ortamına taşıması ile birlikte iç mekana farklı anlamlar yüklenmeye başlandı. Değişen ihtiyaç ve isteklerle birlikte, mekanın esnekliği ve dönüşebilir olması büyük önem kazandı. Örneğin; sökülüp takılabilen duvar veya döşemelerle yapının hareketli parçalara sahip olması, kayan bölme elemanları, birbirlerine dönüşebilen mobilyalar, parçaların birbirine eklenip çıkarılması ile oluşturulan yeni elemanlar, ihtiyaçlara göre adapte edilebilen ve mahremiyeti sağlayan mimari unsurların olması gerekliliği anlaşıldı” diye konuştu.
BALKONLAR İZMİR’İN, AKDENİZ KÜLTÜRÜNÜN BİR PARÇASI
Yapıların büyük bir kısmının apartmanların oluşturduğu kentlerimizde balkonların, bizleri hayata bağlayan eşikler olduğunu kaydeden Gülnur Ballice, “İzmir gibi ılıman iklime sahip yerleşimlerde balkonlar, hem iklimin hem de Akdeniz kültürünün bir uzantısı olarak günlük yaşantının önemli bir bölümünün geçirildiği mekanlar. Balkonlar; yemek yenen, sohbet edilen, çocukların oyun alanı olan, salça-tarhana-biber kurutulan, halı yıkanan, misafir ağırlanan, televizyon seyredilen, sıcak yaz akşamları yatak odasına dönüşen, çiçek yetiştirilen, kitap okunan, ders çalışılan ve bazen de sadece manzara ya da gökyüzü seyredilen evin kalbi olan bir mekanlardı. Bu süreçte evlerinden çıkamayan insanlar için balkonlu evde olma avantajı, her zamankinden daha fazla ortaya çıktı. Balkonlar, virüs bulaşma korkusu olmadan temiz havanın tadı çıkarılabilen evin en kıymetli alanlarından biri oldu” diyerek balkonların bu süreçte bir çeşit özgürlük simgesi haline geldiğini ifade etti.
ÖNÜMÜZDEKİ DÖNEMDE BALKONLAR DAHA DA ÖN PLANA ÇIKACAKTIR
Doç. Dr. Gülnur Ballice, yürütücülüğünü yaptığı ve Dr. Öğretim Görevlisi Eda Paykoç ile Araştırma Görevlisi Gizem Güler’in de yer aldığı Bilimsel Araştırma Projesi’nde, 1950 ve 1980 arasında yapılan çok katlı konutların mekansal analizi üzerinde çalıştıklarını belirterek, o dönemdeki yapılarda balkon ve terasların önemli yer tuttuğunu dile getirdi. Gülnur Ballice, son yıllarda artan apartman balkonlarının farklı amaçlarla kapatılması geleneğinin değişeceğini ve yeni balkon yaşamına evrilecek gibi göründüğünü belirtti. Doç. Dr. Ballice, “Yeni düzende balkon hem fiziksel hem ruhsal ihtiyaçlarımıza cevap verecek, temiz hava ve doğaya en kolay ulaşabildiğimiz, ruhumuza iyi gelecek terapi mekanları haline dönüşecek. Herkesin yaşam biçimine uygun esneklikte düzenleyebileceği balkonlar, bundan sonraki yaşantımızı kolaylaştıracak alanlar haline gelecektir. Bu nedenle konut sektöründe yer alan tasarımcılar ve üreticiler, balkonların metrekaresini, konumunu ve biçimini yeniden düşünmek zorunda kalacaklar. Önümüzdeki süreçte konut tasarımlarında balkonları yeterli derinlik ve genişlikte, esnek kullanıma olanak tanıyan bir biçimde ele almak, öncelikli konular arasında olmalıdır” diyerek konut tasarımlarında yaşanabilecek değişimleri anlattı.
