Futbol aşkı tez konusu oldu

Araştırma Görevlisi Mustafa Okur, Doç. Dr. Çağrı Bulut, Araştırma Görevlisi Metehan İğneci.

Galatasaray aşkı tez konusu oldu, sırada Beşiktaş ve Fenerbahçe var.

Galatasaray taraftarının kulübüne olan bağlılığı ve lisanslı ürün kullanımı alışkanlıkları, Yaşar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi İşletme Bölümü Araştırma Görevlisi Metehan İğneci’nin yüksek lisans tezine konu oldu. Ünlü spor sitesi BleacherReport’un raporuna göre “dünyanın takımına kendini en adamış taraftarları” sıralamasında 4. sırada yer alan Galatasaray taraftarının tez için hazırlanan ankete verdiği yanıtlar, kulüplerin gelecekteki pazarlama stratejilerine ışık tutacak. Tez Danışmanı Doç. Dr. Çağrı Bulut ve araştırma görevlisi Mustafa Okur ile birlikte çalışan Metehan İğneci, Fenerbahçe ve Beşiktaş taraftarlarını da inceliyor. 3 akademisyen, kısa süre sonra 3 büyüklerin taraftarlarının “takımlarına adanmışlık ve lisanslı ürünler kullanımı” karşılaştırmasını yapmayı hedefliyor.

Yaşar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi İşletme Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Çağrı Bulut’un danışmanlığını yaptığı Araştırma Görevlisi Metehan İğneci, yüksek lisans tezinde, “Galatasaray taraftarlarının kulüplerine bağlılığının lisanslı kulüp ürünlerine etkisini” inceledi. Türkiye’de 600 milyon Euro’ya yaklaşan futbol ekonomisinin büyüklüğünün yakın zamanda 1 milyar Euro’ya ulaşmasının beklendiğini belirten Metehan İğneci, “Çalışmamızın amacı, taraftarların psikolojik bağlılığının, kulüplerin lisanslı ürünleri üzerindeki etkisini ve bu bağlılığın ne kadar önemli olduğunu göstermek ve kulüplerin pazarlama stratejileri için öneriler ortaya koymaktı. Galatasaray taraftarlarına, sosyal medya organlarını kullanarak anket sorularını yolladık. Ankete katılan 627 kişiden büyük çoğunluğu, ürünleri severek alırken aynı zamanda da taraftar olma bilinci nedeniyle de kulübe katkı yapmayı bir zorunluluk olarak gördüklerini belirtti.

Araştırma Görevlisi Mustafa Okur, Doç. Dr. Çağrı Bulut, Araştırma Görevlisi Metehan İğneci.
Araştırma Görevlisi Mustafa Okur, Doç. Dr. Çağrı Bulut, Araştırma Görevlisi Metehan İğneci.

FORMA SATIŞLARI VE GÖĞÜS REKLAMLARI

Avrupa’da lisanslı kulüp ürünleri satışında liderliğin Real Madrid ve Manchester United’ın elinde olduğunu belirten Metehan İğneci, “İki kulüp de forma satışında 1.5 milyon adet barajının üstünde. Galatasaray’ın son 2 sezon Şampiyonlar Ligi’nin çeşitli aşamalarında rakibi olan Arsenal ve Chelsea 850 bin adet ve üstü ürün satıyor. Türkiye’deki spor kulüplerinin en çok sattıkları ürün, diğer Avrupa ülkelerindeki kulüplerle paralel şekilde forma. 2013 verilerine göre Galatasaray 423 bin adet forma satarak bir rekor kırdı, Fenerbahçe 410 bin, Beşiktaş da yaklaşık 250 bin forma sattı. Son yıllardaki Fenerium hegemonyası da geçmiş iki sezonda rekabet değerlerine geldi. Yine de Fenerium’un mevcut piyasa değeri, GS Store ve Kartal Yuvalarının üzerinde. Bir diğer konu ise göğüs reklamları ve forma üreticisi firmalarla yapılan anlaşmalar. Deloitte’in para ligi göz önüne alındığında, bu yıl ilk kez Türkiye’den iki takımın varlığının söz konusu. Ancak Avrupa arenasındaki rakiplerimizin gerisindeyiz. Manchester United’ın spor ürünleri üreticisi Adidas ile imzaladığı anlaşma oldukça dikkat çekici. Adidas’tan yıllık 128 milyon dolar alacaklar, formalardakı göğüs reklamından da 63,3 milyon Euro gelirleri var. 3 büyüklerin forma üreticilerinden kazandığı para bu rakamın ancak 5’te biri, göğüs reklamlarından elde edilen gelir de Avrupa arenasına göre oldukça geride” dedi.

SAHTE ÜRÜN KULLANIMI

Türkiye piyasasında vergi dışı gelirde de büyük bir yer kaplayan sahte ürün ticaretinin özellikle büyük kulüplerin canını fena halde sıktığını gözlemlediklerini belirten İğneci, “Yaptığımız çalışmada da gördük ki kendini kulübüne psikolojik olarak bağlı hisseden taraftarlar, ürünlerini Galatasaray’ın resmi mağazasından alarak kulübe katkı sağladıklarının da farkında. Kısacası gerçek bir taraftarla, futbol izleyicisini ayıran noktalardan biri, lisanslı ürün satın almaya özen göstermek de diyebiliriz” diye konuştu.

Galatasaray aşkı tez konusu oldu, sırada Beşiktaş ve Fenerbahçe var.
Galatasaray aşkı tez konusu oldu, sırada Beşiktaş ve Fenerbahçe var.

İZMİR TAKIMLARI POTANSİYELİNİ KULLANAMIYOR

100 binlerce taraftara sahip Göztepe ve Karşıyaka gibi İzmir kulüplerinin kazanması gereken gelirleri ya da sahip olmaları gereken marka değerinin altında kaldıklarını ifade eden İğneci, “2013 yılı itibariyle Göztepe 65 bin 300 ürün satarak zirvede yer alırken ezeli rakibi Karşıyaka 11 bin ürünle ikinci, Altay 7 bin 500’le üçüncü, Bucaspor ise bin 570 ürünle dördüncü sırada. Henüz sezon başında lisanslı ürün mağazasına açan Altınordu ise pazarda kendine yer bulmak için çalışıyor. Forma reklamlarında da benzer durum söz konusu. Göztepe göğüs reklamı almazken Karşıyaka her maç için ayrı reklamlarla sahaya çıkıyor” diyerek İzmir futbolunun da tablosunu çizdi.

KULÜPLERE VE FEDERASYONA ÖNERİLER

Yaşar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi İşletme Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Çağrı Bulut ise “spor pazarlamasının artık başlı başına bir uzmanlık alanı olduğunu belirterek, “Ne yazık ki Türkiye’de ligin marka değeri, yayın gelirleri ve yabancı takımlarla yapılan maçlar üzerinden değerlendirildiği için gerek milli takıma, gerek lige, gerekse de takımlara aslında sahip olduklarından daha fazla değer biçiliyor. Bu nedenle hem saha içi hem de saha dışında hayal kırıklıkları oluşuyor. Türk futbol sektörü her ne kadar geniş gözükse de geleneksel yolların tıkandığı kabul edilmeli ve inovatif faaliyetlere önem verilmeli. Rakipleriyle aradaki farkı azaltmak isteyen takımlarımızın, aslında neredeyse küçük bir AB ülkesi nüfusuna sahip taraftarlarını, daha aktif ve efektif kullanmaları gerektiği açıkça belli oluyor. Kulüplerin, farklı pazarlara açılarak spor pazarlamasındaki kusursuz örneklerden biri olan Manchester United örneğini izlemesini öneriyoruz. Dünyanın farklı ülkelerinde de taraftarlık olgusunun oluşturulması, Asya pazarında tarihsel bağlarımızın bulunduğu Türki ülkelere de sportif yatırım yapılması, ayrıca  farkındalık ve kurumsal sorumluluk projeleri, oyuncu transferleri ve spor okulları, hem sponsor bulmak hem de takıma bağlı yepyeni taraftarlar yaratma konusunda kulüplerimize yardımcı olacaktır” diyerek önerilerde bulundu.

İŞTE O ANKET SONUÇLARI

– Galatasaray Futbol Kulübüne bağlı bir taraftarım sorusuna katılımcıların yüzde 80’i kesinlikle katılıyorum dedi.

– Galatasaray kulübünün başarılarını aynı zamanda taraftar başarısı olarak görmekteyim sorusuna ise katılımcıların yüzde 79’u kesinlikle katılıyorum yanıtı verdi.

– Taraftar olmanın bir gruba aidiyetten daha fazlası olduğunu düşünüyorum sorusunu ise katılımcıların yüzde 62’si kesinlikle katılıyorum diye yanıtladı.

– Konu Galatasaray olunca kendimi bilgili sayarım sorusuna katılımcıların yüzde 85’i kesinlikle katılıyorum dedi.

– GS Store’u düzenli olarak ziyaret ederim sorusuna katılımcıların yüzde 64’ü kesinlikle katılıyorum cevabı verdi.

– GS Store’lardan alışveriş yaparım sorusuna ise yüzde 60’lık bir katılım sağlandı.

– Galatasaray Spor Kulübü’nün sattığı ürünlerdeki kalite-hizmet dengesi beni memnun etmekte ve Türkiye’deki diğer spor kulüpleri ile karşılaştırıldığında çok daha iyi gözükmektedir sorusuna ise yüzde 86 oranında evet denildi.

– Arkadaşlarıma veya onların çocuklarına Galatasaray lisanslı ürünleri almak mutluluk verici bir duygudur sorusuna ise yüzde 73 evet yanıtı verildi.