Üç tarafı denizlerle kaplı Türkiye, marina sayısındaki yetersizlik nedeniyle yat turizminde İspanya, İtalya, Fransa gibi Akdeniz ülkelerinin gerisinde kalıyor. Yaşar Üniversitesi Turizm İşletmeciliği Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Ferika Özer Sarı, ülkemizde bir yatın getirdiği dövizin neredeyse 30 turistin harcamalarının toplamına eşit olduğuna dikkat çekti.
Dünya turizminde önemi her geçen gün artan marina ve marina işletmeciliği konusu Türkiye üniversitelerinde ilk kez kitap oldu. Yaşar Üniversitesi akademisyenlerinden Yrd. Doç. Dr. Ferika Özer Sarı tarafından yazılan “Marina İşletmeciliği” isimli kitapta Türkiye’deki marinaların yapısal özellikleri ve hizmet kalitesini etkileyen faktörler ortaya kondu. Marina ve çekek yerleri sayısı 62’yi bulan Türkiye’nin yat turizmi kapasitesinin yalnızca yüzde 10’unu kullanabildiğini ifade eden Yrd. Doç. Dr. Sarı Avrupa ve ABD’den örnekler verdi.
FABRİKA GİBİ İŞ İMKANI
Bir marinanın sosyo-ekomik yapısı nedeni ile açılacak bir fabrika gibi iş imkanı sağlayacağına dikkat çeken Sarı, “Türkiye turizminin en dezavantajlı olduğu konuların başında düşük gelirli turist gruplarına hizmet vermesi bulunuyor. Bu durum turizmde istenen gelirin elde edilmemesine neden oluyor. Sadece yat turizminde durum farklıdır ve özel yatlarla gelen turistler diğer turistlere göre daha üst gelir gruplarındadır. Türkiye marinalarında yapılan bir araştırmaya göre; gelen yatçıların yüzde 50 gibi büyük bir kısmının 3 bin ABD doları üzerinde harcama yaptıkları tespit edildi. Bir yatın kumanyasından bağlanmasına kadar çok çeşitli harcamaları olur ve sonuç olarak bir yatın getirdiği döviz yaklaşık 30 turistin harcamalarına eşit seviyede.” dedi.
TÜRKİYE İÇİN BÜYÜK FIRSAT
Dünya marinalarda yat bağlama yeri fiyatlarındaki hızlı artışın Türkiye yat turizmi açısından önemli bir fırsat doğurabileceğini belirten Sarı şöyle devam etti:
“Son 20 yılda marinalarda bağlama yeri fiyatlarının artışı ve özellikle Avrupa ülkelerinde yatlardan alınan vergiler, yatçıların Doğu Akdeniz’e olan ilgilerini arttırdı. Bu durum Türkiye’nin yat turizmi ve marina işletmeciliği açısından önemli bir fırsat yaratmakta. Türkiye doğal güzellikleri ve yatçılığa çok uygun iklimi sayesinde Akdeniz, Ege, Marmara ve Karadeniz’de yat turizminden sağlanabilecek ciddi bir potansiyele sahip. Bugün artık pek çok Türk marinası dünya ile rekabet edebilecek bir kaliteye sahip. Dolayısıyla Türk marinalarında Avrupa ile rekabete dönük bir fiyat politikası benimsenmeli ve marina yatırımlarına destek verici önlemler alınmalı.”
Sayılarla Türkiye’den marinalar
-Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı’nın verilerine göre Türkiye’de 62 marina ve çekek yeri bulunuyor. Çekek yerlerinde 17 bin 500 yat bağlama kapasitesine ulaşan Türkiye’de marinalarda doluluk oranı yüzde 90 oranında.
-Ege Bölgesi’ndeki marina ve çekek yeri sayısı 40 kara ve deniz kapasitesinin toplamı 2 bin 700 yat.
-İzmir ve ilçelerinde 6 marina bulunuyor, kapasite 2 bin 85 yat.
Avrupa ve ABD marinaları çok önde
-İtalya’da yat bağlama ve yanaşma yeri sayısı: 128 bin 42.
-Fransa’da yat bağlama ve yanaşma yeri sayısı: 227 bin 700.
-ABD’de yat bağlama ve yanaşma yeri sayısı: 874 bin 100.