Türkiye aromatik bitki zengini

Yaşar Üniversitesi MYO Gıda İşleme Bölümü tarafından düzenlenen panelde, dünya genelinde bitkisel takviyelerin market değerinde yaşanan hızlı yükselişe dikkat çekildi.

Tıbbi ve aromatik bitki zengini Türkiye’nin hem bitkisel takviye hem de kozmetik sektöründe pazar payını nasıl artırabileceğini ele alan uzmanlardan Yaşar Üniversitesi   MYO Gıda İşleme Bölüm Başkanı Dr. Öğretim Üyesi Ruhan Aşkın Uzel, “Bitkisel takviyelerin 2013 yılındaki market değeri 54,6 milyar dolar idi. Bu rakamın 2020 yılında 90,2 milyar dolara yükselmesi bekleniyor” dedi.

Selçuk Yaşar Kampüsü’nde düzenlenen “Türkiye’de Tıbbi ve Aromatik Bitkilerin Önemi ve Kullanım Alanları” konulu panelde MYO Gıda İşleme Bölüm Başkanı Dr. Öğretim Üyesi Ruhan Aşkın Uzel, Kozmetik Üreticileri ve Araştırmacıları Derneği Başkanı Levent Kahrıman, Eczacı ve Türk Eczacılar Birliği (TEB) 3. Bölge İzmir Eczacı Odası Haysiyet Divanı Asil Üyesi Füsun Posacı ile Kütaş Agro Ziraat ve Ticaret Şirketi Genel Müdürü Hüseyin Akdemir konuşmacı olarak yer aldı. Panelin oturum başkanlığını ise Yaşar Üniversitesi MYO Müdür Vekili Prof. Dr. Şevkinaz Gümüşoğlu gerçekleştirdi.     

PAZAR HER GEÇEN GÜN BÜYÜYOR

Yaşar Üniversitesi MYO Gıda İşleme Bölüm Başkanı Dr. Öğretim Üyesi Ruhan Aşkın Uzel

Türkiye’de iklim ve ekolojik özelliklerden dolayı birçok tıbbi ve aromatik bitki yetiştirildiğine dikkat çeken Dr. Öğretim Üyesi Ruhan Aşkın Uzel, ülkemizde kayıtlı 2 bin 300’e yakın endemik bitki türü bulunduğunu söyledi. Gıda takviyelerinin dünya genelindeki ekonomik büyüklüğüne dikkat çeken Uzel, “Bir bitkisel ürünün gıda takviyesi olarak kabul edilebilmesi için vitamin, mineral, amino asit gibi temel besin maddelerini içermesi ve bitkideki kimyasal maddenin saflaştırılmış olması gerekir. Dünya genelinde 2010 yılında 45,1 milyar dolar olan bitkisel takviyelerin, 2013 yılındaki market değeri 54,6 milyar dolara çıktı. Bu rakamın 2020 yılında 90,2 milyar dolara yükselmesi bekleniyor. Ülkemizde ekinezya, tıbbi nane, ada çayı, devedikeni, melisa, oğul otu, anason, kantaron ve kekiğin öne çıkan gıda takviyesi ürünler olduğu biliniyor.” bilgisini verdi.

GELECEĞİN TARIM UYGULAMALARI  

Geleceğin akıllı tarım uygulamaları hakkında da bilgiler sunan Uzel, “Akıllı tarım sistemleriyle gelecekte bulut bağlantılı ve kameralı insansız hava araçlarıyla çiftlikler görüntülenebilecek. Dijital sensörlerle nem, sıcaklık gibi doğal öğeler kontrol edilebilecek” dedi.

DENİZLİ KEKİK ÜRETİMİNDE DÜNYA YILDIZI  

Kütaş Agro Ziraat ve Ticaret Şirketi Genel Müdürü Hüseyin Akdemir

Her yıl dünya genelinde 17-18 bin ton kekik üretildiğine, bu üretimin 14-15 bin tonluk kısmının ise Türkiye’de gerçekleştirildiğini belirten Kütaş Agro Ziraat ve Ticaret Şirketi Genel Müdürü Hüseyin Akdemir, Denizli’nin kekik tarımında nasıl bir dünya markası haline geldiğini anlattı. Akdemir, “Ülkemizde 25 yıl önce 1000 ton civarında kekik  ihracatı gerçekleşirken, günümüzde bu rakam 15 bin tonlara ulaştı. Ülkemiz günümüzde, dünya kekik pazarının yüzde 75’ine sahip. Denizli’nin ise Türkiye kekik üretimindeki payı yüzde 95 civarında. Bu durumun Denizli’nin sosyo ekonomik yapısına katkısı ise oldukça büyük. Denizli artık bir dünya markası oldu. Bu sayede de şehirden köylere geriye göç başladı. Kekik tarımı gizli işsizliği önlediği gibi tüm aile bireyleri kendi işlerinde çalışmaya başladı. Köylerdeki evlerin kalitesi iyileşti, traktör ve otomobil sayıları ile yaşam kaliteleri de arttı. Nakit para günlük olarak, kekik üreticisinin cebine girmeye başladı. Kekik fidesi üretimi ve fidecilik pazarı yaygınlaştı. Kavga, adam yaralama gibi sosyal olaylarda gözle görülür bir azalma yaşanmaya başladı.” diye konuştu. 

SÜRDÜRÜLEBİLİR KOZMETİK

Kozmetik Üreticileri ve Araştırmacıları Derneği Başkanı Levent Kahrıman da Anadolu’nun kozmetik bitkileri hakkında bilgiler sundu. Sürdürülebilir kozmetiğin önemine değinen Kahrıman, “Kozmetik sektöründe çoğunlukla ürün içerikleri üzerinden ürünlerin ‘yeşil’ ürünler olduğu tanımlanmıştır. Sadece bu yönlü tanımlamak oldukça yetersizdir. Sürdürülebilir bir kozmetik ürünü, çevresel atık üretmeyen, insan sağlığına zarar vermeyen, hammadde kaynaklarını kullanırken yerine yenilerini ikame ettirebilen ürünler olarak tanımlayabiliriz” dedi.

İÇİNDE KOZMETİK GEÇEN ÖYKÜLER

Türkiye’nin kozmetik pazarında nasıl daha ön plana çıkabileceğine değinen Kahrıman, “Türkiye’de dünya çapında uluslararası standartlara uygun tesisler var. İşgücü, tesis ve tesis yeterliliği anlamında bir sıkıntımız yok. Bizim coğrafyamızın kozmetik yanının dünyaya tanıtılmasıyla kozmetik marka değerimizin artacağına inanıyorum. İçinde kozmetik geçen öyküleri, türküleri öne çıkarmak gerekiyor. Lokasyonu öne çıkardığınız zaman her ürün daha değerli olacaktır.” şeklinde konuştu.  

AKTARLARA DİKKAT

Eczacı Füsun Posacı ise aktarlarda satılan ürün kalitesine dikkat çekti. Posacı, “Türkiye’de aktarlarda satılan papatyaların yüzde 90’ı tıbbi papatya değil. Bitkisel ilaçları çoğu zaman hafife alıyoruz ancak şifa arıyorsak bunları gerektiği zaman ve gerektiği ölçüde kullanmaya dikkat etmeliyiz. Aksi takdirde zarar görebiliriz” dedi.   

TIBBİ BİTKİ, AROMATİK BİTKİ NEDİR

İnsan ve hayvan hastalıklarının tedavi edilmesinde kullanılan bitkiler tıbbi, kokulu bitkiler ise aromatik bitkiler olarak isimlendirilir. Türkiye’nin iklim ve ekolojik özelliklerinden dolayı birçok tıbbi ve aromatik bitki yetiştirilebilmekte veya dünyanın birçok yerinde olduğu gibi doğadan toplanmaktadır.

DOĞADAN TOPLANAN BİTKİLER

Defne, mahlep, ıhlamur çiçeği, adaçayı, biberiye, meyan kökü ve ardıç vb.

KÜLTÜRÜ YAPILAN BİTKİLER

Kimyon, anason, kekik, çemen, rezene, nane, şerbetçi otu,  kişniş vb. 

ANADOLU’NUN BAZI KOZMETİK BİTKİLERİ

Cilt nemlendirici: Zeytin, buğday, aynısefa, mürver yemişi

Kırışıklık giderici: Hodon, karakafes out, ölmez çiçek, zeyten

Antiage etki: Aynısefa, çoban süzgeci, geven, mürver yemişi

Saç onarıcı: Ardıç, biberiye, adaçayı, ısırgan

Beyazlatıcı, leke giderici: Meyan kökü, yaban mersini, koca yemiş, çoban süzgeci