Yaşar Üniversitesi İletişim Fakültesi akademisyenleri, yaşamımızın vazgeçilmez bir parçası haline gelen dünyanın en büyük sosyal ağı Facebook’ta, neden birini arkadaşlıktan çıkardığımızı ya da takibi bıraktığımızı araştırdı. Türkiye’nin dört bir yanından 426 kişiyle yapılan anketin sonuçlarına göre, gündelik hayatta yaşadıklarımızı sosyal medyaya da yansıttığımız belirlendi. Ankete katılanların yüzde 86.6’sı aldatıldığını, kandırıldığını ve ihanete uğradığını düşündüğünde, yüzde 81.6’sı ise hal, hareket ve tarzını beğenmediği kişileri sosyal medyada arkadaşlıktan çıkardığını belirtti. Doç. Dr. Ferah Onat, “Sonuçlara baktığımızda, gerçek hayattaki arkadaşlıktan çıkarma nedenleri ile Facebook’taki nedenler birbirine çok benziyor. Yaşlara göre çıkarma nedenleri değişiyor” dedi.
(Soldan : Dr. Göker Gülay- Doç. Dr. Ferah Onat- Dr. Melike Uluçay)
Yaşar Üniversitesi İletişim Fakültesi Halkla İlişkiler ve Reklamcılık Bölümü akademisyenleri Doç. Dr. Ferah Onat, Dr. Göker Gülay ve Dr. Melike Uluçay, dünyada 1.79 milyar, Türkiye’de ise 42 milyonun üzerinde aylık aktif kullanıcı sayısı bulunan en büyük sosyal medya ağı Facebook’un ülkemizdeki kullanıcıların “arkadaşlıktan çıkarma veya takibi bırakma nedenlerini” araştırdı. Çeşitli yaş gruplarından 426 kişiye anket yapan akademisyenler, çevrim içi ve çevrim dışı ortamda hangi ileti ya da davranışlardan rahatsız olunarak hareket edildiğini tespit etmeye çalıştı. Kendisini yeren ya da aşağılayan içerikleri paylaşanları arkadaşlıktan çıkaran ya da takibi bırakanlar yüzde 86.6, ırkçı söylemlerde bulunanları çıkaranlar yüzde 84.4, başka kişileri aşağılayan, rahatsız edici paylaşımlar yapan ya da hakaret edenleri çıkaranlar yüzde 83.4 oldu. Ankete katılanların yüzde 80.1’i kadınları ya da erkekleri aşağılayan, ayrımcılık yapan, cinsiyetçi söylemde bulunanları çıkardığını, yüzde 77.5’u flört etme amacıyla iletişim kurma çabasında bulunanları çıkardığını belirtti. Bu konularda kadınların erkeklere oranla daha hassas oldukları da ortaya çıktı.
DİĞER ÜLKELERDEN FARKLI DÜŞÜNÜYORUZ
Anket sonuçlarını, daha önce Almanya ve ABD’de yapılan benzer çalışmalarla karşılaştıran Yaşarlı akademisyenler, “Sonuçları incelediğimizde, ülkemizde siyasal görüş farklılıkları, arkadaşlıktan çıkarma için önemli bir sebep olarak görülüyor. Katılımcıların yüzde 50’den fazlası bu yönde görüş belirtmiş. Daha önce ülkemizde yapılan çalışmalarla benzer bir sonuç ortaya çıktı. Almanya ve ABD’deki çalışmalarda ise oranlar düşük. O ülkelerde yüzde 12-13 civarında bir oran çıkmış. Anketimizin sonuçlarına göre; ülkemizde, dinsel farklılıklar, dini görüş ayrılıkları, farklı bir dinle ilgili paylaşımlar ise arkadaşlıktan çıkarma ya da takibi bırakma için etkili değil. Katılımcıların yalnızca yüzde 27,9’u bunların etkili olduğunu düşündüğünü belirtmiş. Diğer ülkelerdeki çalışmalarda sık paylaşımda bulunmak ciddi bir arkadaşlıktan çıkarma ya da takibi bırakma sebebiyken Türkiye’de bu durum farklılık gösteriyor. Ülkemizde oran yüzde 24.7’yken Almanya ve ABD’de yüzde 50’nin üzerinde” diyerek ülkeler arasındaki farklılıklara dikkat çekti.
GÜNDELİK HAYATIMIZ SOSYAL MEDYADAKİ TAVRIMIZI ETKİLİYOR
Çevrim dışı sebepler olarak değerlendirilen gündelik hayatta yaşananların, sosyal medyada arkadaşlıktan çıkarma ya da takibi bırakmada büyük etkisi olduğu da araştırmada ortaya çıktı. Günlük yaşamdaki ilişkilerdeki sorunlara verdiğimiz olağan tepkileri sosyal medyada da sürdürdüğümüz belirlendi. Aldatıldığını, kandırıldığını ve ihanete uğradığını düşünme yüzde 86.6, birinden hoşlanmamak ya da antipatik bulmak yüzde 81, birinin hal hareket tarzını beğenmeme yüzde 81.6, kişilik veya şahsiyet olarak birini beğenmeme 77.4, tartışmak, kavga etmek yüzde 74, boşanma ya da duygusal ilişkinin sona ermesinin de yüzde 64.5 oranlarında karar vermede etkili olduğu tespit edildi.
KIRMIZI ÇİZGİLERİMİZ VAR
Doç. Dr. Ferah Onat, “Rencide edilmek, aşağılanma ve hakarete uğramak bizim kırmızı çizgimiz. Flört amacıyla arkadaşlık çabasından rahatsızlık duyma, ırkçı ve cinsiyetçi söylem konusunda da hassas bir yapımız var. Bunda, sosyal medyayı kullanan, içerik üreten büyük bir kesimin eğitim seviyesi olarak yüksek olmasının etkileri büyük. Sosyal medyayı gerçek hayatın bir uzantısı olarak algılıyoruz. Gerçek hayattaki tepki ve davranışlarımızı sosyal ağlarda da devam ettiriyoruz” diye konuştu.
Assoc. Prof. Dr. Ferah Onat, Dr. Göker Gülay and Dr. Melike Uluçay, all academics from the Department of Public Relations and Advertising at Yaşar University’s Faculty of Communication, investigated the reasons for “unfriending or unfollowing” on Facebook, which is the world’s biggest social network with its 1,79 billion users worldwide and over 42 million active users monthly in Turkey.
Surveying 426 participants of different age groups, the academics intended to identify the posts or attitudes which disturb people in online and offline settings. According to the study, 86,6% of the participants unfriend or unfollow people who post offensive content for, and 84,4% do so when they see racist posts while 83,4% of the participants unfriend or unfollow those who despise, assault or insult other people on social media. 80,1% of the participants expressed that they unfriend those who assault women or men and who use discriminatory or sexist rhetoric while 77,5% unfriend those who try to communicate for flirting. Women were discovered to be more sensitive about these issues.