Yaşar Üniversitesi’nde “Dijital dünyada aşk” konulu panele konuşmacı olarak katılan Beyin ve Sinir Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Kemal Yücesoy, depresyondan panik atağa kadar ruhumuzu hasta eden kalabalık kent yaşamının aşkın olmazsa olmazı feromonları ayırt etmemizi de zorlaştırdığını söyledi. Yücesoy, aşk için limbik sistemin uyarılması gerektiğini belirterek, “Limbik sistemin bizim 5 duyumuzdan sadece kokuyla ilgisi var, diğer duyularımızla etkilenmiyor. Dolayısıyla görmek, dokunmak tek başına hiçbir şeyi halletmiyor, mutlaka o kokuyu almak gerekiyor. Burada söz konusu olan, ter bezlerinden salgılanan ve feromon denilen kokusuz kokular. Bunlar sadece beyni uyarıyor ve bu gelen uyarılar eğer limbik yapınıza, kişisel yapınıza, ruh halinize uygunsa bir anlam kazanıyor. Kısacası 2 kişinin arasındaki kimya tutuyorsa aşk ortaya çıkıyor” dedi.
Yaşar Üniversitesi Medya ve Psikoloji topluluklarının düzenlediği “Dijital dünyada aşk” başlıklı panelin moderatörlüğünü gazeteci Meltem Acar yaparken, başarılı beyin bel ve omurga ameliyatlarıyla tanınan ve aşkın beyindeki etkisi konusunda hobi olarak konuşmalar da yapan Beyin ve Sinir Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Kemal Yücesoy ile 40 yıl sonra ilk aşkını sosyal medyada bulup evlenen Diş Hekimi Cüneyt Işıker konuşmacı olarak yer aldı.
AŞK, AKIL TUTULMASI
Aşkı, akıl tutulması olarak tanımlayan Prof. Dr. Kemal Yücesoy, aşık olunca beyinde 12 merkezin aynı anda çalıştığını belirtti. Yücesoy, aşkın beyinde meydana getirdiği değişikliklerden bahsederek, “Aşk, görsel bir şeyle başlıyor. Beyin, o an bir fotoğraf çekiyor. Bu fotoğraf çekildikten sonra aşka düşme ya da kalp çarpıntısı başlıyor. Bu durum, toplamda 1,5 saniye sürüyor. Feromon, ter bezlerinden salgılanan kokusuz koku dediğimiz kişisel bir olay. Feromonlar aracılığıyla ‘Bana uygun mu, değil mi’ o anda karar veriyorsunuz. Görüntü, koku tamam dediniz, yukarıda beyinde bir fırtına başlıyor. Bundan sonra bütün iş beyinde dönüyor. Ne kadar kompleks olursa olsun, beyin, en basit 5 duyuyla yoğurduklarıyla yaşıyor. Görme, dokunma ve koku girmedikten sonra aşk olmuyor. Aşkın belki tıbbi bir tanımı yok ama beyinde şekilleniyor, yer buluyor. Bitişi, sürdürmesi, başlangıcı hepsi beyinde. Yaptığı şeylerden dolayı akıl tutulması olarak değerlendirebiliriz. Beynimizin günlük hayatı yöneten kısmını devre dışı bırakıyor ve mantık tutuluyor. Subkortikal merkezler dediğimiz ana kumanda dışı yerler çalışmaya başlıyor ve asıl çalışması gereken yerler devre dışı kalıyor. Bu nedenle aşka akıl tutulması diyoruz” dedi.
Dijital dünyada aşk için birçok platform ve sosyal medya araçları bulunduğunu ve bu araçların insanları birbirine uygun özelliklerine göre eşleştirmeye çalıştığını hatırlatan Yücesoy, “Ancak ne aşık olduğunuz, ne beğendiğiniz, ne de gerçek aşkı yaşadığınız insan, kafanızda yazdığınız, dijital dünyada her zevkinizin ortak olduğu insan değil. Bilgisayar size bulabilir, ama insan gerçek hayatta hissettikleriyle yaşar, ne kadar ideal gibi görünse de dijital aşkların gerçeğe gidebileceğini sanmıyorum” diye konuştu.
TEKNOLOJİ AŞKI NASIL ETKİLER?
Özellikle sosyal medyada, insanların kullandıkları görsellerinin gerçek olup olmadığını kimsenin bilmediğini belirten Yücesoy, “Beyin, çok hızlı bir sistem, en mükemmel bilgisayardan daha mükemmel. Ama çalışması hormonlarla, mekanik değil. Hormonlar ve duygu giriyor işin içine. Dijitalde belki mesafeler önemli değil ama tamamen gerçek dışı. Hayat üç boyutlu, ama dijital ortamda iki boyutlu görüyorsunuz. Beyne kaydederken sesi, tınısı değişiyor. Koku yok, dokunma yok. Emojiler, kısaltmalar ne kadar duyguyu ifade edebilir ki. Oradan başlayıp, orada sevgili olunursa söylüyorum. Dijital medya üzerinden tamamen olan aşklarda, ne sevgili gerçek, ne konuşulanlar, ne de yazılanlar” dedi.
AYNI ANDA İKİ KİŞİYE AŞIK OLMAK MÜMKÜN DEĞİL
Beynin, geriye doğru ve sürekli kayıt yaptığını hatırlatan Prof. Dr. Yücesoy, “Özellikle Alzheimer gibi hastalıklarda insanlar eskiyi çok iyi hatırlar ve yeniyi unuturlar. Bu beynin geriye doğru kayıt özelliğinden kaynaklanır. Aşkta da kayıt merkezine birini kaydettiğinizde, o silinmeden yeni birinin girme şansı yok. Gerçek aşkı kaydettiğiniz zaman, onu silmeden yenisini kaydedemezsiniz. İki kişiye aşık oldum, böyle bir şey yok. Ancak kayıt iyi silindiyse yeni bir aşka açılıyor” şeklinde konuştu.
40 YIL SONRA SOSYAL MEDYAYLA GELEN MUTLULUK
Cüneyt Işıker ise 40 yıl sonra sosyal medya sayesinde ilk aşkını bulup yeniden aşık olduğunu ve evlendiklerini anlattı. Işıker, “Aşk dünyanın her yerinde yanlış tanımlanıyor bana göre. Bence yalnız beyinle olmuyor. İnsan bir kere aşık olur. Ben aynı kadına iki kere aşık oldum. Dijital medyanın içine doğmamama rağmen onun sayesinde ilk ve tek aşkıma kavuştum. 1969 yılında aşık oldum, belki de hayat adil davranmadı bir araya gelemedik. Bir gün bir arkadaşımızın Facebook sayfasında bir yorumunu gördüm, arkadaşlık teklif ettim. Onu evinin önünde beklerken otomobilin aynasında görünce yeniden aşık oldum. Sonra evlendik. Yarım asırlık aşkımız, sevgi yolunu aydınlattı. Dijital medyada insanlar kendilerini yansıtmıyorlar. Duyguları, sözleri bile çalıntı aşklar olabiliyor” dedi.
Noting that crowded urban life-style makes our minds sick causing a variety of psychological diseases from depression to panic attack, Prof. Dr. Kemal Yücesoy added that this life-style also makes it difficult for us to distinguish the pheromones, a sine qua non for love.
Yücesoy indicated that the limbic system should be induced to fall in love and continued saying: “The limbic system is associated with only one of our five senses, which is smell. It has nothing to do with the other four senses. Sight and touch are thus not enough by themselves, it is absolutely needed to sense that smell. By that smell I mean the odorless smell which is called pheromone and secreted by sweat glands. They only stimulate the brain and these incoming stimulations become meaningful if they are compatible with your limbic and personal structure and mood. In short, love happens if there is a chemistry between the two people. Describing love as the eclipse of the mind, Prof. Dr. Kemal Yücesoy noted that twelve different centers of the brain work simultaneously when one falls in love.