Kuraklığa karşı Yaşar Üniversitesi Meslek Yüksek Okulu (MYO) akademisyenleri, “Su tarifelerinde 2014’e özgü geçici fiyat politikası uygulansın” önerisinde bulundular.
Türkiye’yi etkisi altına alan kuraklık İzmir’i de vurdu. İzmir Meteoroloji Bölge Müdürlüğü’nden alınan rakamlara göre 2013 Aralık ayında uzun yılların ortalamasından yüzde 94 oranında, 2014 Ocak ayında ise yüzde 79 oranında eksik yağış gözlemlendi. Tarım ve endüstri sektörlerinin yanı sıra vatandaşların alacağı bireysel önlemlerle su krizinin atlatılabileceğini savunan Yaşar Üniversitesi Meslek Yüksek Okulu (MYO) akademisyenleri, “Su tarifelerinde 2014’e özgü geçici fiyat politikası uygulansın” önerisinde bulundular.
2014’ü susuz karşılayan Türkiye’de kuraklığa karşı bir kriz yönetimi oluşturması gerektiğini belirten Yaşar Üniversitesi akademisyenleri tarım ve endüstri sektörlerinin yanı sıra vatandaşların alabileceği basit ama etkili önlemleri şöyle sıraladılar:
SANAYİDE VE ŞEHİRLERDE ARITMA SUYU KULLANILSIN
Suyu tekrar tekrar kullanmak tasarrufta birinci kural. Bu da ancak atık su arıtma tesisleri ile mümkün. Endüstriyel kuruluşların tümünün bu kurala uyması gerekir. Belediyeler de gelişmiş ülkelerde olduğu gibi park ve bahçe sulamalarında temiz su yerine arıtma suyu kullanmalı. Türkiye’de 3 binin üzerinde belediye mevcut. Ancak atık su arıtma tesisi olanlar yüzde 15’i geçmiyor.
VAHŞİ SULAMA YERİNE DAMLAMA SİSTEMİ
Ülkemizde kullanılabilir tatlı su potansiyeli 110 milyar metre küp olup bunun yüzde 72 gibi büyük bir oranı yalnızca tarımsal sulamada kullanılmakta. Bu nedenle vahşi sulama olarak da bilinen ve barajdan, ırmaktan ya da yeraltından gelen suyun toprağa doya doya yedirilmesi anlamına gelen geleneksel sulama yönteminden vazgeçilmeli. Bunun yerine yüksek oranda tasarruf sağlayan ve toprağa döşenen bir boru sistemiyle çalışan damla sulama sistemine geçilmeli. Damla sulama sistemine geçiş ise devlet tarafından teşvik edilmeli. Genel olarak da su tarifelerinde 2014’e özgü geçici fiyat politikası uygulanabilir. Yani suyu verimli kullanmayan ister vatandaş ister sanayici isterse de çiftçi olsun bunlar için su faturalarında katlanarak artan tarife sistemi uygulanmalı.”
ŞIP ŞIP AKIYORSA 12 BİN 500 LİTRE BOŞA GİTTİ DEMEK
BANYO VE TUVALETTE SU TÜKETİMİ
-Evlerdeki 12 litrelik tuvalet rezervuarları 6 litreye indirilmeli.
-Tuvalet rezervuarları su sızdırıyorsa tamir edilmeli.
-Banyo yerine duş alarak su tüketimi yüzde 25 azaltılabilir.
-Duş ortalama 5-6 dakikada alınmalı. Böylece duş başına 55 litre su tasarrufu sağlanabilir.
-Dakikada ortalama 15-20 litre su akıtan klasik duş başlıkları yerine dakikada ortalama 9-10 litre su akıtan düşük akımlı duş başlıkları kullanılmalı.
-Eğer diş fırçalarken musluk açık bırakılırsa her fırçalama esnasında ortalama 15 litre su ziyan edilir. Fırçalanmış diş bir bardak su ile çalkalanırsa yılda 9 bin 100 litrelik su tüketimi önlenir.
-Diş fırçalanırken, tıraş olurken ve yüz sabunlarken musluk kapalı tutularak günde 15-35 litre su tasarruf sağlanabilir.
-Evlerde varsa gizli su kaçağı tespit edilmeli.
MUTFAKLARDA SU TÜKETİMİ
-Kirli kaplar elle veya bulaşık makinesinde yıkanmadan önce su dolu leğende ıslatılmalı.
-Sebze ve meyveler akar musluk suyu ile yıkanmamalı, bunun yerine leğen tercih edilmeli.
-İçme suyu olarak akan musluk suyu yerine sürahi veya buzdolabına konmuş su kullanılmalı
-Buzluktaki yiyeceklerin ve diğer donmuş gıdaların buzunu eritmek için su kullanmamalı. Bunun yerine bu tür gıdalar bir gece öncesinde buzdolabının alt gözünde bekletilmeli.
-Ayrıca arabaları ayda 1 kez yıkatmak yeterli. Sık yıkamak gerekiyorsa da hortum ve fırçayla değil kova süngerle yıkamak gerekir. Araba hortumla yıkanırsa 150 litre su kullanılır.
İZMİR VE TÜRKİYE’DE SU KULLANIM ORANLARI
TÜİK 2012 rakamlarına göre İzmir’de kişi başına kullanılan su miktarı 192 litre (belediyeden alınıp kullanılan). Türkiye’de kişi başına kullanılan su miktarı ise 216 litre.
Öte yandan İzmir kent merkezi bölgesindeki kayıp ve kaçak oranı 1995 yılında yüzde 63,8 iken 2010 yılında bu oran yüzde 36,4’e indi.
Türkiye’deki toplam tarım arazisi: 237 bin 938 dekar
Ege’deki toplam tarım arazisi: 27.999 dekar
İzmir’deki toplam tarım arazisi: 3.288 dekar
İZMİR’DE SON VERİLERE GÖRE BARAJ DOLULUK ORANLARI
Tahtalı Barajı yüzde 56,08
Balçova Barajı yüzde 33,94
Ürkmez Barajı yüzde 50,78
Güzelhisar Barajı yüzde 49,99
Gördes Barajı yüzde 21,67
2012 ve 2013’te İzmir’de aylara göre düşen yağmur miktarı (kg/m²)
2012 2013
Ocak: 127,7 Ocak: 252,5
Şubat: 128,2 Şubat: 180,7
Mart: 34,7 Mart: 56,8
Nisan: 105,0 Nisan: 30,2
Mayıs: 86,0 Mayıs: 43,7
Haziran: 19,9 Haziran: 27,1
Temmuz: – Temmuz: –
Ağustos: – Ağustos: 20,2
Eylül: – Eylül: 5,1
Ekim: 22,1 Ekim: 94,1
Kasım: 56,9 Kasım: 129,1
Aralık: 218,2 Aralık: 9,1
Toplam: 798,7 Toplam: 848,6
(FOTOĞRAFLAR ARŞİVDİR)