Evlilikler 10 yıl içinde ya ölür ya büyür
ABD’de 40 yıldan bu yana Evlilik ve Aile Terapisti olarak çalışan, adına enstitü kurulan William Jack Hiebert, Yaşar Üniversitesi Sürekli Eğitim Merkezi’nde gerçekleştirdiği “Evlilik ve Aile Terapisi Eğitimi Sertifika Programı” ile boşanma oranının en çok olduğu şehir İzmir’de eğitim veriyor.
Evlilik kumar oyunu değildir
Boşanma oranlarında Türkiye şampiyonu İzmir’in boşanma gerekçelerini ele alan Hiebert, gelin kaynana çatışmalarının altında yatan psikolojik nedenleri açıkladı. Evliliklerinde mutsuz olan çiftlerin duygusal tatminlerini çocukları ile giderdiklerini belirten Hiebert evliğin asla bir kumar oyunu olmadığını ifade ederek çiftlere önemli tüyolar verdi. Hiebert, “Evlilik öncesi eşinizle ne kadar çok zaman geçirirseniz evliliğiniz o kadar başarılı olur. Dolayısıyla evlilik bir kumar oyunu değildir. Evlilik öncesi tanışma süresi ne kadar uzunsa evliliğin yolunda gitmesi de o kadar kolay olur” dedi.
Mesafe şart
Türkiye’de yalnızca Yaşar Üniversitesi Sürekli Eğitim Merkezi’nde gerçekleştirilen eğitimlere öncülük eden William J. Hiebert dünyanın dört bir yanında yaşanan gelin kaynana savaşlarında ABD’li ve Türk kadınlarının davranış biçimlerini değerlendirdi. Hiebert, “Türkiye’de siz bir kişi ile evlenmiyorsunuz. O kişinin ailesi ile de evleniyorsunuz. Bu durumdan kurtulabilmenin tek yolu çiftlerin mevcut aile yapısı içinden ayrışıp kendi aile düzenlerini kurmasından geçiyor. Bu da hem mesafe koymakla hem de ekonomik özgürlükle sağlanabiliyor. Yani kadın çalışıyorsa, çiftler arasında duygusal bağlılık varsa ve geleneksel aile yapısı kırılabilmişse çiftler daha mutlu olabiliyorlar” dedi.
Amerika’da kaynana baskısı yok
Türk erkeklerinin anne ve eşleri arasında sıkışıp kaldığına değinen Hiebert, “Türkiye’de gözlemlediğim bir şey var ki Türk erkekleri uçakta bile hem annesinin hem de eşinin yanında durmaya çalışıyor. Bizde kesinlikle böyle bir şey yaşanmaz. Amerika’da hiçbir kadın kaynana baskısı çekmez ve baştan tavrını koyar. Çünkü baştan tavır konulmazsa ömür boyu bu durum yaşanır. Üstelik tüm taraflar mutsuz kalır” şeklinde devam etti.
Duygusal tatminsizlik
Gelin ve kaynana çatışmalarının altında yatan sebeplerden birinin de annelerin yaşadığı duygusal tatminsizlik olduğunu ifade eden Hiebert, “Her evliliğin bir sınırı vardır. Bunlara kuşaklar arası sınır diyoruz. Sağlıklı bir evlilikte ebeveynler ebeveyn, çocuklar da çocuk rolündedir. Ancak bir evlilikte bir sıkıntı yaşanırsa eğilim şudur; erkekler işleri ile evlenirler kadınlar da çocuklarından birisiyle evlenirler ki bu genellikle ilk büyük erkek çocuk olur. Bu erkek çocuk kadının yeni eşi olur, adamın da işi onun yeni eşi olur ya da bir sevgili bulur. Zaten birçok evlilik ilk 10 yıl içinde ya ölür ya da gelişerek büyümeye devam eder. İlk 10 yıl içinde ölen bir evlilikte annenin yapacağı tek şey çocuğa sarılmaktır. Bu tip evliliklere dışarıdan bakıldığında adam çalışıp para getirir bir pozisyonda, kadın da rutin ev işlerini yapan bir pozisyondadır. Ama duygusal tatmin çocuklarla giderilmeye çalışılır” dedi.
İzmir neden boşanıyor?
Geçtiğimiz yıl 123 bin 325 kişinin boşandığı İzmir’de geleneksel aile kültüründen uzaklaşıldığını belirten Hiebert bu durumun boşanma üzerindeki etkilerine değindi. Hiebert tespitlerini şöyle paylaştı:
“Bir kültürde ne olup bitiyorsa boşanma oranları da onu takip eder. Daha geniş aile kültürünün olduğu yıllarda evlilikler sorunlu olsa bile daha uzun yıllar devam ettiriliyordu. Ancak kentleşme oranı artıkça insanlar geniş aile sisteminin dışına çıkıp çekirdek aile sistemini benimsemeye başladılar. İzmir’de de yaşanan bu aile yapısıyla büyüklere ve eşlere itaat etme geleneği ortadan kalktı. Ayrıca boşanma tek bir kuşağa bağlı olarak gelişmiyor. Boşanmaya karar veren kadın kendi annesinin yaşadıklarını ele alıyor ve ‘Ben annemin çektiği sıkıntıyı çekmem, aynı senaryoyu yaşamam’ diyor. Böylece evliliğini uzatmadan boşanmaya karar veriyor.”
Evlilik yaşı 30 olmalı
ABD’de 80’lerden sonra boşanma oranlarında yaşanan düşüşe dikkat çeken Hiebert, “En son yapılan araştırmalar şunu gösteriyor ki erken yaşta evlenmenin boşanma üzerinde büyük etkisi var. Çünkü erken evlilikler ergenlik dönemi ilişkilerine benzer. Amerika ve Avrupa’da ilk evlilik yaşı 30, Türkiye’de ise ilk evlilik yaşı ortalama 24-25 arasında değişiyor. Yine eğitim seviyesi düştükçe boşanma oranları da artabiliyor” dedi.
Hiebert’ın evli çiftlere tüyoları
–Flört geceleriniz olsun.
-Haftada bir yemeğe çıkın.
-Çocuklarınızdan ve iş yaşamanızdan konuşmadığınız bir gün geçirin.
40 yıllık enstitü
ABD’de “Evlilik ve Danışma Hizmetleri” adlı kurumun bünyesinde yer alan Hiebert Enstitüsü, 1970 yılından bu yana profesyonel eğitim programları uygulayan yüksek lisans sonrası bir eğitimi kurumu. Hiebert Enstitüsü tarafından verilen dersler, İllinois Eyaleti Evlilik ve Aile Terapileri Lisans Kurulu tarafından da tanınıyor ve kabul görüyor. Hiebert Türkiye’deki çalışmalarını ise Yaşar Üniversitesi Sürekli Eğitim Merkezi (YÜSEM) bünyesinde gerçekleştirdiği “Evlilik ve Aile Terapisi Eğitimi Sertifika Programı” ile sürdürüyor. Aile kurumunu sarsan iç ve dış etkenler, çocuklarda yaşanan sorunlar, aile içi şiddet, aile içi iletişimsizlik, boşanma gibi konuların ele alındığı programa psikologlar, psikolojik danışmanlar ve rehberlik bölümü mezunları katılıyor.